Türkiye’nin ekonomik ve tarihi mirasında önemli bir yer tutan Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü, bugünkü işlevleriyle geçmişten günümüze büyük bir evrim geçirdi. 15 Temmuz 2018 tarihli ve 30479 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 4 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi doğrultusunda, madeni ufaklık ve hatıra paraların, Cumhuriyet altın sikkeleri ile ziynet altınlarının basımı, resmi mühürlerin, madalyonların, madalya ve nişanların üretimi gibi kritik görevleri üstlenmektedir. Ayrıca, vize ve harç pulları ile değerli kağıtların basımı ve dağıtımını da gerçekleştirmektedir.
Tarihten Günümüze Darphane’nin Yolculuğu
Darphane, Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bağlı olarak faaliyet göstermeye devam ederken, merkezi İstanbul’da bulunmaktadır. İstanbul’daki iki ayrı binasında hizmet veren kurumun Genel Yönetim ve Darphane bölümü, Beşiktaş Balmumcu'daki Genel Müdürlük binasında faaliyet göstermektedir. 1967 yılında taşınılan bu bina, 11.000 metrekare arsa üzerinde yaklaşık 7.000 metrekare kapalı alan ve 1.000 metrekare iç avludan oluşmaktadır.
Ancak Darphane’nin asırlık mirası burada bitmiyor. Damga Matbaası bölümü, 1726 yılından beri hizmet verdiği tarihi Topkapı Sarayı avlusundaki Darphane-i Amire binalarından 2012 yılında Kartal Cevizli’deki yeni hizmet binasına taşınmıştır. Bu yeni alan, 44.889 metrekare arsa üzerinde 24.610 metrekare kapalı alan ile hizmet vermektedir.
Gizli Kahraman: Darphane’nin Görevleri
Pek çoğumuzun yalnızca madeni para basımı ile tanıdığı Darphane, aslında çok daha fazlasını yapıyor. Günlük hayatımızda fark etmesek de, kullandığımız harç pulları, vize pulları, resmi mühürler, madalyalar ve nişanlar gibi birçok önemli unsur burada üretiliyor. Cumhuriyet altın sikkeleri ve ziynet altınları gibi değerli yatırım araçlarının basımı da yine Darphane’nin güvenli ellerinde gerçekleşiyor.
Bu tarihi kurum, yüzyıllar boyunca Osmanlı’dan Cumhuriyet’e miras kalan bir para ve belge basım merkezi olarak varlığını sürdürmüş, teknolojinin ve güvenlik önlemlerinin gelişmesiyle kendini yenilemiştir.
Kaynak: Bu veriler Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü resmi kaynaklarından alınmıştır.